W celu podniesienia świadomości młodzieży na temat zjawiska handlu ludźmi rozpoczęliśmy kampanię informacyjno-edukacyjną poświęconą tej problematyce. Podczas wykładów prowadzonych przez pana Szymona Zygmunta, psychologa z Ośrodka Interwencji Kryzysowej  w Zamościu, przedstawione zostały mechanizmy stosowane przez osoby zajmujące się handlem ludźmi. Uczestnicy szkolenia dowiedzieli się jak chronić się przed manipulacją, poznali również możliwości pomocy, z której mogą skorzystać nastolatki zagrożone handlem ludźmi oraz komercyjnym wykorzystaniem seksualnym.

Prowadzący zajęcia podkreślił, że sprawcy wykorzystania seksualnego czy handlu ludźmi łatwo zbliżają się do swoich ofiar, ponieważ działają z premedytacją i w jasno określonym celu. Wykorzystują psychologiczne teorie wywierania wpływu, warto więc przyjrzeć się tym teoriom dokładniej.

Sprawcy najczęściej posługują się technikami, takimi jak:

1. Pozorowanie przyjaźni i pozyskiwanie zaufania.

Dla każdego z nas jest naturalne, że dla przyjaciela czy osoby, której ufamy – zrobimy więcej i szybciej uwierzymy w jej dobre intencje.

Pytanie do młodzieży: Czy kiedyś zrobiliście coś, czego sami do końca nie akceptowaliście, ale ulegliście prośbie przyjaciela/przyjaciółki?

2. Konsekwencja i zaangażowanie.

Im bardziej jesteśmy zaangażowani w jakąś sytuację, tym bardziej pozytywny mamy do niej stosunek. Im dłużej jesteśmy zaangażowani w jakieś działanie, im więcej wkładamy w nie wysiłku, tym trudniej nam się z niego wycofać.

3. Reguła wzajemności.

Bardzo trudno jest odmówić osobie, która wyświadczyła nam jakąś przysługę, obdarowała prezentem lub poszła dla nas na jakieś ustępstwo.

4. Efekt aureoli.

Bardzo ważne jest również, żeby pamiętać, że łatwiej zaufać osobom ładnym, atrakcyjnym. Pozytywne cechy „opromieniają swoim blaskiem” wszystkie inne cechy danej osoby. Może to prowadzić do bardzo niebezpiecznego  toku myślenia, że „człowiek dobrze wyglądający” to „człowiek dobry”. Nowopoznana osoba, która jest dla nas atrakcyjna (fizycznie lub w jakikolwiek inny sposób, wcale nie musi chcieć naszego dobra.

5. Efekt niedostępności.

Dostęp do czegoś na czym nam zależy, odgrywa dużą rolę przy podejmowaniu decyzji. Jeśli na przykład mamy niewiele czasu na skorzystanie z jakiejś oferty, to jesteśmy skłonni widzieć ją w lepszym świetle, niż wtedy, gdy możemy się nad nią zastanowić. Podejmujemy decyzję pod presją – głównie czasu. Na tym mechanizmie oparte są sklepowe promocje czy oferty last minute w biurach podróży.

Pytanie do młodzieży: Czy zetknęliście się kiedyś z taką sytuacją, że na podjęcie decyzji mieliście niewiele czasu? Jakie były konsekwencje takich decyzji?

Pamiętajmy, że zarówno handel ludźmi, jak i komercyjne wykorzystywanie seksualne, są poważnymi przestępstwami, ściganymi z mocy polskiego  prawa i aktów międzynarodowych. Ofiary tych przestępstw są bardzo często wywożone za granicę i z tego względu wciąż rozwijana jest współpraca pomiędzy organami ścigania na całym świecie.

Zamość. 30.09.2020