Kartka z kalendarza – okrągłe rocznice marca

Sto lat temu, 17 marca 1921 r., Sejm Ustawodawczy uchwalił Konstytucję  niepodległej Rzeczypospolitej, która ostatecznie określała kształt ustrojowy odrodzonego państwa. Według ustawy zasadniczej Polska była republiką demokratyczną o  parlamentarno-gabinetowym systemie rządów. Konstytucja  wprowadzała zasadę trójpodziału władzy oraz zwierzchności Narodu, zapewniała obywatelom wszystkie podstawowe swobody, równość wobec prawa, wolność wyznania, nietykalność własności prywatnej, potwierdzała przyznanie praw wyborczych kobietom. O pracach nad konstytucją, koncepcjach i sporach politycznych oraz innych ciekawostkach możemy dowiedzieć się z bogato ilustrowanej materiałami archiwalnymi wirtualnej wystawy pod adresem https://www.sejm.gov.pl/KonstytucjaMarcowa.nsf/

Sto lat temu, 18 marca 1921 r. w Rydze podpisano traktat pokojowy, który kończył wojnę polsko-bolszewicką i wyznaczał granice państwa polskiego na wschodzie. Rosja sowiecka zobowiązała się do wypłacenia odszkodowania Polsce w wysokości 30 mln rubli w złocie, z czego jednak nigdy się nie wywiązała oraz do zwrotu zagrabionych dzieł sztuki i innych elementów dziedzictwa narodowego m.in. arrasów wawelskich czy widoków Warszawy Canaletta. Z tej okazji Zamek Królewski w Warszawie przygotował wystawę „ Traktat ryski – odzyskane dziedzictwo”, której towarzyszyć będą wykłady online. Więcej informacji pod adresem

 https://zamek-krolewski.pl/zwiedzanie/ekspozycje-czasowe/traktat-ryski

 Sto lat temu, 20 marca 1921 r., odbył się plebiscyt, który miał rozstrzygnąć o przynależności Górnego Śląska i przynieść zakończenie konfliktu między Polską a Niemcami. Przy bardzo wysokiej frekwencji, za przynależnością do Polski głosowało tylko 40,4 % ludności na co wpływ miała niewątpliwie brutalna polityka niemiecka i możliwość głosowania emigrantów. Polacy nie zamierzali jednak się poddać i po raz kolejny chwycili za broń. Było to już trzecie powstanie śląskie, które ostatecznie wpłynęło na decyzję Rady Ambasadorów. Obszar plebiscytowy został podzielony, a Polsce przypadła część o wysokim stopniu uprzemysłowienia. Dla młodego państwa był to ogromny sukces, a zrywy patriotyczne mieszkańców Górnego Śląska na trwałe zapisały się w naszej historii.