41 lat temu, 13 grudnia 1981 r. na terenie całego kraju został wprowadzony stan wojenny. Najwyższą władzę w państwie przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego z gen. Wojciechem Jaruzelskim na czele. Ten akt wojny wypowiedziany własnemu narodowi został narzucony formalnie uchwałą Rady Państwa, a następnie poparty przez Sejm PRL. Była to ostatnia, desperacka próba ocalenia komunistycznej władzy i powstrzymania wolnościowych dążeń polskiego społeczeństwa.

Po północy, 13 grudnia  na ulice polskich miast wyprowadzono wojsko, zamknięto granice państwa i lotniska, wyłączono komunikację telefoniczną, wprowadzono godzinę milicyjną.  W kolejnych dniach zmilitaryzowano zakłady pracy, zdelegalizowano NSZZ „Solidarność”, zawieszono zajęcia w szkołach i na uczelniach,  zamknięto niemal wszystkie tytuły prasowe.   W działaniach milicyjno- wojskowych brało udział ok. 70 tys. żołnierzy, 3 tys. milicjantów, 1900 wozów bojowych, 1700 czołgów i 9 tys. samochodów. W ciągu kilku dni, w ramach akcji „Jodła”, w ośrodkach internowania umieszczono ok. 10 tys. działaczy „Solidarności” i opozycji. W odpowiedzi robotnicy, stoczniowcy i górnicy rozpoczęli strajki, które brutalnie pacyfikowały siły bezpieczeństwa.            16 grudnia 1981 r. doszło do najtragiczniejszych wydarzeń – w kopalni „Wujek” ZOMO otworzyło ogień do strajkujących górników, w wyniku czego dziewięciu z nich zginęło, a 23 zostało  rannych. W Gdańsku  odbyła się stutysięczna demonstracja, w trakcie której jedna osoba zginęła, a ponad 300 zostało rannych. Podobne wydarzenia miały miejsce dzień później w Krakowie.  Społeczeństwo dawało jasny sygnał, że nie da się zastraszyć.

Stan wojenny został zniesiony 22 lipca 1983 r., jednak część represyjnego ustawodawstwa nadal obowiązywała. Liczba osób, które poniosły śmierć w czasie trwania stanu wojennego, jest trudna do określenia. Listy ofiar liczą od kilkudziesięciu do ponad 100 nazwisk. Trudna do oszacowania jest także liczba osób, które straciły zdrowie w efekcie prześladowań i bicia w trakcie śledztw lub  demonstracji ulicznych, zostały zmuszone do emigracji, wyrzucone z pracy, czy w inny sposób  szykanowane.

W 2002 r. Sejm IV kadencji ustanowił 13 grudnia Dniem Pamięci Ofiar Stanu Wojennego, jako hołd  tym wszystkim, którzy ponosząc  ofiary na rzecz niepodległości Polski, swobód narodowych i obywatelskich przyczynili się do odrodzenia wolnej i demokratycznej Rzeczypospolitej.  W tym dniu wszyscy możemy wyrazić naszą pamięć uczestnicząc w akcji społecznej IPN „ Zapal  Światło  Wolności” i o godz 19.30 zapalić świecę w naszych oknach. Niech to będzie znak solidarności z ofiarami stanu wojennego i świadectwo, że płomienia wolności nie da się zgasić.