79 lat temu, 1 sierpnia 1944 r. o godz. 17.00 rozpoczął się bój o Warszawę. Na rozkaz dowódcy Armii Krajowej, gen. Tadeusza Komorowskiego „Bora”, żołnierze Armii Krajowej przystąpili do wyzwolenia stolicy z rąk niemieckich, przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Była to ostatnia szansa aby legalny rząd polski na uchodźstwie wystąpił wobec Sowietów w roli gospodarza całego kraju.

Dysproporcja sił była skrajnie niekorzystna dla strony polskiej. Wśród 50 tys. żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych, Armii Ludowej i harcerzy jacy przewinęli się przez powstańcze szeregi, na 25 przystępujących do walki tylko jeden był uzbrojony. Tymczasem Niemcy rzucili do walki regularne formacje Wehrmachtu, SS, policji, żandarmerii i oddziałów pomocniczych, wspomaganych przez ciężką artylerię i lotnictwo. Mimo to powstańcom udało się  opanować zwarte obszary Śródmieścia, Żoliborza, Mokotowa, Woli i Ochoty. Heroiczna walka  powstańców, wobec braku zdecydowanej pomocy ze strony zachodnich aliantów i Sowietów, skazana była na porażkę. Wstrzymanie ofensywy Armii Czerwonej przez Stalina umożliwiło Niemcom brutalną pacyfikację miasta, w czasie której dopuścili się wielu masowych zbrodni na powstańcach i ludności cywilnej. 2 października 1944 r., po 63 dniach bohaterskiej epopei, dowództwo AK zmuszone było podpisać akt kapitulacji.

Szacuje się, że w czasie walk zginęło ok. 18 tys. powstańców, a ok. 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej to ok. 120 – 200 tys. ofiar. Do niewoli dostało się ok. 15 tys. polskich bohaterów, ok 50 tys. wywieziono do obozów koncentracyjnych, a 150 tys. na przymusowe roboty do Rzeszy.

Powstanie Warszawskie, pomimo tragicznego bilansu, stało się jednym z najważniejszych wydarzeń w polskiej historii. Jak powiedział Lech Kaczyński zryw ten był „wielkim czynem niepodległościowym, walką o wolność Polski, o prawo do własnego państwa, do własnych decyzji, do bycia u siebie”. Dlatego etos Powstańców Warszawskich kształtował i wciąż kształtuje kolejne pokolenia Polaków, dla których wolna, suwerenna i demokratyczna Ojczyzna jest najwyższym dobrem.